نقش علماء در پیدایش ادب جهادی (جنگهای ایران و روس، دورهء قاجار)

در خلال دو جنگ ایران و روس که منجر به جدایی قسمت بزرگی از خاک شمال ایران گردید، حضور علما در تشویق مردم به دفاع از وطن خویش باعث شدکه اشتهای دولت تزار روس در دستیابی به آبهای گرم جنوب کشور (خلیج فارس) کورگشته و دست از طمع خام خود بردارد. حضور مستقیم علمای دین چه با صدور فتاوی، چه با حضور در جنگ عامل مهمی در پدید آمدن نوعی از ادبیات شدکه بهترین عنوان برای آن، ادب جهادی است.